laatste update: 05-2023
Mijnheer
Door een deel van haar goudreserves te verkopen en direct terug te kopen, is de centrale bank van Curaçao en Sint Maarten erin geslaagd haar goudherwaarderingsrekening te gebruiken om verliezen in 2021 te compenseren. Omdat veel andere monetaire autoriteiten momenteel verliezen lijden ook – en er is geen limiet aan het herwaarderen van goud tegen fiatgeld – deze truc zou over de hele wereld kunnen worden gebruikt om de balansen van centrale banken te herstellen.
Wat is een goudherwaarderingsrekening?
Een herwaarderingsrekening voor goud (GRA) is een boekhoudkundig item dat niet-gerealiseerde winsten (of verliezen) van goudactiva registreert. Wanneer de prijs van goud stijgt, wat op de lange termijn onvermijdelijk is, stijgen de goudactiva in waarde en tegelijkertijd stijgt de GRA. Als formule:
GRA = huidige goudmarktwaarde – goudaankoopkosten
De GRA is meestal onderdeel van die van een centrale bank eigen vermogen (nettowaarde), terwijl het geen deel uitmaakt van het kapitaal (een engere definitie van eigen vermogen)*. Volgens hun eigen regels kunnen centrale banken hun GRA’s niet gebruiken om algemene verliezen te dekken.
Als de prijs van goud stijgt, stijgen de goudactiva en de GRA; als de prijs van goud daalt, dalen de goudactiva en de GRA. Centrale banken die tientallen jaren geleden goud kochten, hebben substantiële GRA’s.
Verliezen van de centrale banken tasten hun kapitaal aan, waardoor het mogelijk in een negatief eigen vermogen terechtkomt. Voor particuliere entiteiten betekent een negatief eigen vermogen dat ze blut zijn, aangezien hun verplichtingen groter zijn dan hun activa. Centrale banken kunnen hun activiteiten echter voortzetten met een negatief eigen vermogen, hoewel dit kan interfereren met het monetaire beleid en de onafhankelijkheid en geloofwaardigheid kan aantasten. Een hellend vlak: wanneer de geloofwaardigheid van een centrale bank verloren gaat, is alles verloren. Daarom geven centrale banken de voorkeur aan een gezonde kapitaalpositie.
Met dank aan Pictet Group
Eind 2022 maakte De Nederlandsche Bank (DNB) bekend verliezen te lijden door stijgende rentes na opeenvolgende jaren van Quantitative Easing (QE). Tijdens QE kocht het met nieuw gecreëerde reserves binnenlandse staatsobligaties die bijna niets opleverden. Toen de Europese Centrale Bank DNB opdroeg de rente te verhogen om de inflatie tegen te gaan, waren de rente-uitgaven op reserveverplichtingen hoger dan de rente-inkomsten uit haar activa, wat neerkomt op een verlies.
DNB-gouverneur Klaas Knot werd geïnterviewd over verliezen en een verzwakkende balans in oktober 2022. Knot zei dat de Nederlandse belastingbetaler mogelijk hun centrale bank moet herkapitaliseren, zoals de EU-statuten voorschrijven. Hij bracht echter ook de GRA van DNB ter sprake als achtervang voor de solvabiliteit:
De balans van de Nederlandse centrale banken is solide omdat we ook goudreserves hebben en de goudherwaarderingsrekening ruim 20 miljard euro bedraagt, wat we misschien niet als kapitaal meetellen, maar het is er wel.
Op basis van de opmerkingen van Knot en een e-mailuitwisseling die ik eerder had met de Duitse centrale bank, speculeerde ik dat DNB en andere centrale banken de boekhoudregels voor hun GRA’s zouden kunnen wijzigen om verliezen op te vangen. Waarom de belastingbetaler de rekening laten betalen als GRA’s kunnen worden gebruikt? Meer recent ontdekte ik een maas in de wet waardoor sommige centrale banken hun GRA’s voor dit doel kunnen gebruiken.
Hoe de Centrale Bank van Curaçao en Sint Maarten haar Gold Revaluation Account gebruikte
Curaçao en Sint Maarten zijn twee kleine eilanden in het Caribisch gebied, beide onderdeel van het Koninkrijk der Nederlanden. Omdat deze landen niet tot de eurozone behoren, hebben ze hun eigen munteenheid: de Nederlands-Antilliaanse gulden (lokaal symbool NAf, internationale code ANG).
De centrale bank van Curaçao en Sint Maarten (CBCS) begon in 2020 verliezen te maken door dalende rente-inkomsten, die in 2021 versneld werden. Eind 2020 had CBCS 420.395 fijne troy ounces goud in bezit. Haar eigen vermogen bedroeg NAf 1.341 miljoen, waarvan haar GRA NAf 1.275 miljoen bedroeg. Aangezien de GRA een groot deel uitmaakt van het eigen vermogen van CBCS, was het verleidelijk om er een deel van in te zetten bij verliezen.
Het totale eigen vermogen van CBCS is gecorreleerd met de goudprijs vanwege de relatief grote GRA.
In 2021 besloot CBCS om 2.945 ounces goud te verkopen en onmiddellijk terug te kopen om een ongerealiseerde winst om te zetten in een gerealiseerde winst om verliezen te compenseren. De waarde van het verhandelde goud was NAf 9,55 miljoen. Op pagina 51 van hun jaarverslag 2021 staat dat het metaal werd verkocht en teruggekocht voor precies dezelfde prijs, wat impliceert dat de transacties buiten de markt om werden afgehandeld.
De gerealiseerde winst is de waarde van het verhandelde goud (NAf 9,55 miljoen) minus de historische inkoopprijs van het verhandelde goud (NAf 352,05) maal het verhandelde goudgewicht (2.945 ounces).
NAf 9,55 miljoen – (NAf 352,05 per ounce * 2.945 ounce) = NAf 8,51 miljoen
Pagina 41 uit het Jaarverslag 2021. In rood staat: “realized gold gains [NAf] 8.510.002.”
Let op, het totale goudbezit van CBCS veranderde niet. De aanklacht voor de goudtransacties is dat de historische inkoopkosten van de totale goudreserves van de CBCS zijn gestegen met NAf 8,51 miljoen, wat een andere manier is om te zeggen dat de GRA is gedaald met NAf 8,51 miljoen**.
CBCS dempte verliezen door een klein deel van haar GRA aan te wenden, waardoor het een gezonde kapitaalpositie behield.
Conclusie
In mijn vorige artikel theoretiseerde ik dat het internationale monetaire systeem kan worden afgebouwd en gestabiliseerd door een aanzienlijk hogere goudprijs. Meer goud (een hogere waarde) op de balansen van centrale banken verhoogt de verhouding tussen harde activa (goud) en internationale kredietactiva (deviezen) en harde activa versus kredietverplichtingen.
Grotere GRA’s (meer eigen vermogen) kunnen worden gebruikt om binnenlandse staatsobligaties van de balansen van centrale banken te schrappen en zo de staatsschulden te verlichten. Andere verliezen, zoals eerder besproken, kunnen ook worden opgevangen door GRA’s.
Om toegang te krijgen tot hun GRA’s moeten centrale banken ofwel de boekhoudregels die ze zelf hebben opgesteld achter zich laten, ofwel een tegenpartij vinden om goud te verkopen en te kopen (van de markt) en winst te maken. Winsten kunnen worden gebruikt om verliezen te dempen, waardoor centrale banken hun geloofwaardigheid kunnen behouden door niet met een negatief eigen vermogen te werken.
Wat ik hierboven beschrijf rijmt op een uitspraak van de Gouverneur van de Duitse centrale bank (Bundesbank) uit 2018:
Duitsland [gold] reserveactiva… zijn een belangrijk anker dat het vertrouwen in de intrinsieke waarde van de balans van de Bundesbank ondersteunt. Goud is in de loop van de geschiedenis steeds belangrijker geworden, eerst als betaalmiddel, later als de basis van de stabiliteit van het internationale monetaire systeem.
Een van de redenen waarom het verboden is om GRA’s te gebruiken om verliezen op te vangen, is dat een dalende goudprijs ervoor zorgt dat GRA’s negatief worden, wat het eigen vermogen van de centrale banken schaadt – precies datgene wat ze proberen te vermijden. Voor centrale banken als DNB en BuBa – die tijdens Bretton Woods hun goud kochten voor $35 per ounce – is dit risico niet materieel. De goudprijs zal nooit meer dalen tot $35. Centrale banken kunnen er ook voor kiezen om de goudprijs te ondersteunen om hun GRA’s te gebruiken en niet te zien dat deze negatief wordt.
De grootte van GRA’s is oneindig omdat goud het enige algemeen aanvaarde financiële actief is dat niet kan worden gedrukt. Uitgedrukt in valuta’s uitgegeven door centrale banken, is er geen limiet op de prijs van goud en bijgevolg op de grootte van GRA’s.
Notities
*Centrale banken gebruiken hun eigen boekhoudregels en termen en definities zijn niet homogeen. In vergelijking met mijn eerdere artikelen over dit onderwerp heb ik wat terminologie aangepast.
**De gemiddelde aankoopprijs van de goudreserves van CBCS steeg van NAf 352,05 per ounce op 31 december 2020 naar NAf 372,3 op 31 december 2021. Het verschil (NAf 20) maal de totale goudvoorraad van CBCS (420.395 ounces) is NAf 8,51 miljoen , en dat is precies het bedrag dat CBCS van haar GRA afnam.
Verder lezen
- Buiter, WH 2014. Kunnen centrale banken failliet gaan?
- Dalton, JW & Dziobek, CH 2005, IMF. Verliezen en ervaringen van centrale banken in geselecteerde landen
- Ducrozet, F., Costerg, T. & Gharbi, N. 2022. Zijn de verliezen van de centrale banken van belang?
- Malinen, T. 2019. Zullen centrale banken overleven?
- Nieuwenhuijs, J. 2022. Duitse centrale bank sluit herwaardering goud niet uit
- Nieuwenhuijs, J. 2022. Gouverneur De Nederlandsche Bank Staten Goudherwaarderingsrekening is solvabiliteitsachtervang
- Stella, blz. 1997, IMF. Hebben centrale banken kapitaal nodig?
- Sullivan, K. 2022, WGC. Boekhoudpraktijken van de centrale bank voor monetair goud – update 2022
- Sweidan, OD 2011. Verliezen van centrale banken: oorzaken en gevolgen
Oorspronkelijk bericht
Opmerking van de uitgever: De samenvattende opsommingstekens voor dit artikel zijn gekozen door de redacteuren van Seeking Alpha.